OVERLEVEN BETEKENT WENDBAAR ZIJN
ADVIES NIGHT & DAY: DIVERSIFIEER, DIVERSIFIEER EN DIVERSIFIEER
Een avontuur dat begon met wat tabak en drank, zonder businessplan en zonder de bedoeling om groot te worden groeide uit tot een keten van dagbladhandels met een wel heel breed assortiment. De eerste winkel van Night & Day kwam er in Namen, net iets meer dan 25 jaar geleden. Intussen duikt het ND-logo op in 80 straten van Wallonië en Brussel. Sleutel van het succes: iedere dag open van de vroege ochtend tot de nacht, een zeer breed assortiment en flexibiliteit.
VAN 1 NAAR 80 WINKELS
Begonnen als depannage
Een communicatiespecialist, een jurist en een econoom - respectievelijk Jérôme Giraud, Vincent Dardenne en Philippe Clinet - installeerden zich in 1993 in de rue de Bruxelles in Namen. Daar was hun bureau voor hun activiteiten: het organiseren van concerten. Omdat er vooraan in hun gebouw een commerciële ruimte was, kwamen ze op het idee om daar wat depannageartikelen te verkopen. Denk aan chips, tabak en dranken. Dat bracht extra opbrengsten in het laatje, zonder daarvoor veel moeite te moeten doen. Er stond in eerste instantie niemand vast in de winkel. Als er een klant over de vloer kwam, bediende een van drie zaakvoerders de klant, terwijl de anderen konden voortwerken.
Nightshop avant la lettre
De start van de winkel was dus een pretext om wat extra centen te verdienen. Niets meer dan dat. Een bewuste strategie zat er niet achter. De winkel was open van 's middags tot middernacht. Het verkooppunt in de rue de Bruxelles was een nightshop avant la lettre. De naam, die ook snel werd gevonden, was een schot in de roos: Night & Day, de naam die tot op vandaag nog altijd de lading dekt, ondanks alle wijzigingen die er in de loop der jaren zijn geweest.
Businessmodel in zicht
De depannagewinkel was een onverhoopt succes. In vijf jaar tijd hadden de drie partners al drie winkels. Vanaf dan ging het hard en werden er nog meer verkooppunten geopend aan een nog sneller tempo. In 1999 begonnen ze ook met een franchiseformule. In concentrische cirkels rond Namen en steeds verder uitdeinend, kwamen er winkels bij. Duidelijk dat stilaan een businessmodel nodig was.
Van 3 naar 400 medewerkers
Tussen september 2018 en maart 2019 zijn er niet minder dan 12 nieuwe winkels opengegaan. De keten telt nu - 25 jaar na de opstart - 80 winkels. Daarvan bevinden er zich 75 in Wallonië en 5 in Brussel. De zaakvoerders van Night & Day bleven al die tijd dezelfde. Momenteel werken niet minder dan 45 werknemers op de hoofdzetel, zowel administratief als technisch personeel. Het volledige beheer van de 80 winkels gebeurt met eigen ploegen. Reken die bij alle eigen medewerkers in de winkels en je telt al gauw vierhonderd namen op de payroll.
POSITIONERING
Kranten pas na 2000
Nog voor de eeuwwisseling werd serieus nagedacht over de positionering van Night & Day. Om rendabel te blijven, hoe moest het dan verder? Daniel Tamigniau, directeur van Night & Day: “Night & Day wilde niet langer een depannagewinkeltje blijven. Om ons te differentiëren, kozen we resoluut voor de weg van de pers.
Dagbladen en magazines, en dan een zeer uitgebreide selectie, vulden vanaf begin deze eeuw stilaan een deel van de rekken van elke winkel."
SLEUTELS VAN SUCCES NIGHT & DAY
- Je vindt er veel naast pers, tabak en loterijproducten;
- Snel binnen en buiten;
- Door de beperkte keuze in voeding verloopt het aankoopproces sneller (verschil met superettes);
- Duidelijke positionering: persartikelen;
- Heel ruim aanbod van kranten en magazines (verschil met tankstations, die dan weer meer vers hebben);
- Service;
- Openingsuren (alle dagen open en alleen dicht tussen middernacht en de vroege ochtend);
- Eigen ploegen rusten nieuwe winkels uit;
- Last but not least: wendbaarheid.
Www.librairie.be
Het was begin jaren 2000 dat de openingsuren drastisch veranderden. Logisch. Gemiddeld voor alle winkels samen lopen ze van 6 uur tot middernacht à 1 uur 's morgens. Naast pers vind je er nu producten van de Nationale Loterij, telefoonkaarten, tabak, biljetten voor sportweddenschappen, concerttickets, maar ook verse producten, wijn en aperitiefdranken en diepvriesproducten.
Ook nu nog positioneert Night & Day zich in de eerste plaats als dagbladhandel. Tekenend: in het webadres staat niet Night & Day, maar wel librairie: www.librairie.be.
30% depannage nodig voor marge
Waar zit dan het verschil met een traditionele krantenwinkel? Night & Day heeft een heel uitgebreid aanbod. De omzet verdeelt zich als volgt: 70% voor pers, tabak, loterijproducten en telefoonkaarten; 30% voor de depannageartikelen (als voeding, vers, brood, drank) en concerttickets.
Die 30% is een belangrijk element voor de rentabiliteit. Een ander groot verschil met krantenwinkels is dat Night & Day 7 dagen open is, het hele jaar door, en van heel erg vroeg tot minstens midden in de nacht.
VAN VROEGE VOGEL TOT NACHTBRAKER
Dankzij de zeer ruime openingsuren komen alle mogelijke types van mensen over de vloer. Van de vroege vogel die een croissant wil, over iemand met een dagje verlof die even iets niet in huis heeft, een student die een tramkaart wil, een leerling die na schooltijd wat snoep lust, een ouder die op zondag vaststelt dat de brooddoos van de kinderen niet gevuld kan worden, tot een roker en iemand die nog een drankje wil bij een laatavondfilm. De ruime openingsuren vragen natuurlijk heel wat personeel en een serieuze planning. En wat de wetgeving op openingsuren en sluitingsdagen betreft: die is geregeld op federaal niveau. Een krantenwinkel mag dus zowel in Wallonië als in Vlaanderen 7 dagen open zijn zonder beperking van aantal uren per dag. Al kunnen specifieke gemeentelijke of regionale verordeningen wel eens een stokje in de wielen steken …
REBRANDING IN 2018
Verfijning productaanbod
Na 25 jaar, in 2018, was Night & Day echt wel aan een rebranding toe. Door zich steeds aan te passen aan de marktomstandigheden en door het assortiment regelmatig aan te passen aan de markttendensen, klopte de look-and-feel van de winkels niet meer. Het bedrijf nam een Brussels agentschap onder de arm, gespecialiseerd in merken- en retaildesign, Minale Design Strategy. Samen definieerden ze eerst de nieuwe identiteit van Night & Day en verfijnden ze het productaanbod. Als je wilt beantwoorden aan de vraag van de snelle consument, moet je geen ruime keuze van elk product aanbieden. Dus werd het assortiment grondig herbekeken in het licht van convenience en werd er ook geopteerd om corners uit te werken: Actu (pers), Spel, Apero, Pizza en IJs.
Nieuwe look-and-Feel
Het design van de winkel werd van kop tot teen uitgetekend. Het groen en paars in het logo werd grotendeels vervangen door een vrolijk geel. Het interieur werd een pak lichter en de vier corners baden ook in het geel en kregen een duidelijke signalisatie. Zelfs de kledij en shoppingtassen kregen de nieuwe look-and-feel met leuke slogans erop. De buitenkant van alle winkels werd in zes maanden tijd door eigen ploegen volledig vernieuwd. De binnenkant van de meeste shops werd ondertussen ook al in een nieuw jasje gestoken.
TOEKOMST KRANTENWINKEL
“Buurtwinkels doen het goed"
Op onze vraag of een krantenwinkel volgens Night & Day nog een toekomst heeft, antwoordt Daniel Tamigniau: “De markt is ingewikkelder geworden dan tien jaar geleden. Momenteel blijven de loterijproducten vrij stabiel, net als de persartikelen, de marges voor tabak blijven eerder zakken, net als die voor telefoonkaarten. Er is zeker nog plaats voor dagbladhandels, maar ze moeten echt wel differentiëren. Met tabak en loterijproducten alleen kom je er niet. Kleine buurtwinkeltjes met een breed gamma doen het vandaag echt weer goed. Vooral als ze extra vroeg en tot heel laat open zijn."
Sleutelwoord: differentiëring
“Samengevat: dagbladwinkels die focussen op een beperkt persaanbod en tabak, sluiten hun deuren. Want wie geen papieren krant meer leest en tot de groep behoort die het roken afzweert, heeft geen reden meer om nog binnen te lopen.
Krantenwinkels die flexibel zijn en ervoor openstaan om hun aanbod regelmatig kritisch onder de loep te nemen en hun eieren niet allemaal in dezelfde mand leggen, overleven. In buurtwinkels met diverse categorieën van artikelen of diensten heeft iedereen wel een reden om eens binnen te stappen."
TOEKOMST NIGHT & DAY
“Vlaanderen? wie weet"
Zoals gezegd, breidde Night & Day sinds het begin zijn werkterrein gestaag uit rond Namen. Op telkens zo'n 100 kilometer van Namen zit een verkooppunt: in het noorden in Brussel, in het oosten in Malmedy, in het zuiden in Florenville en in het westen in Bergen. Daarmee zijn Wallonië en Brussel al gedekt. Tijd voor Vlaanderen? “Dat zou kunnen, wie weet, ooit", antwoordt Daniel Tamigniau. “Maar die zet is niet bewust in ons huidig strategisch plan opgenomen. We blijven wel onze voelsprieten uitsteken om nog meer winkels te openen. We zijn daarbij kieskeurig wat de locaties betreft."
Evolutie
Over hoe Night & Day denkt te zullen evolueren? Daniel Tamigniau zegt dat het bedrijf na de oefening van de rebranding een tijdje van zijn toekomst verzekerd is. Het houdt nauwlettend zijn structuur in de gaten en zal weldra moeten uitbreiden op de hoofdzetel in Namen. “Het bedrijf zal zich blijven aanpassen aan de veranderende marktsituaties. Wat daarbij helpt, is dat beslissingen snel genomen kunnen worden, want de structuur van het bedrijf is zeer plat. En dat is prettig werken", weet Daniel Tamigniau. “Tien minuten praten op directieniveau, en je hebt een antwoord of besluit. De manier waarop onze performante ploegen daarop inspelen, doet daarna de rest."