SPER- EN SOLDENPERIODE ONDER DRUK

Voorlopig weinig verandering te verwachten

De modesector, en de schoenenbranche in het bijzonder, is de laatste jaren erg begaan met de problematiek van de sper- en de opruimingsperiode. Wat moet er nu gebeuren met de solden? Te vroeg, te laat, te kort, te lang, uitbreiden, afschaffen … Iedereen heeft er zo zijn eigen mening over. De standpunten van de winkeliers, maar ook de houding van de wetgever, de middenstandsorganisaties en alle andere betrokken partijen liggen mijlenver uit elkaar. Een overzicht van de wetgeving en de standpunten.

René Broekaert

DE MENING VAN DE WINKELIERS

In de loop van de voorbije maanden heeft Shoes Magazine standpunten ingewonnen van een aantal winkeliers. Een kort overzicht van een aantal (zeer uiteenlopende) meningen:

Periode verschuiven naar later

“Februari is vaak de koudste maand van het jaar, en augustus de warmste. Het zou logisch zijn de opruimingsperiodes te laten starten op 1 maart en 1 september. Dan kunnen we een maand later met de nieuwe collecties starten, en tijdens de kerstperiode en in de zomermaanden tegen de normale prijzen verkopen."

Periode vervroegen

“De seizoenen starten alsmaar vroeger: de vakbeurzen, de inkopen, alles schuift naar voren. De gretige consument koopt al sandalen in december en winterlaarsjes in augustus. Dus solden vanaf 15 juni en 15 december."

Laten zoals het is

“Voor de meeste consumenten zijn juli en januari symbolen voor solden. Als we aan die data wat veranderen, zijn er geen zekerheden meer."

Wetgeving afschaffen 

“Laat gewoon de vrije markt spelen, zoals in Nederland het geval is. Denken we maar aan de concurrentie in de grensstreek. Er zullen wellicht winkels verdwijnen, maar de creatieve winkelier zal standhouden."

Solden verlengen

“Waarom niet de solden met een maand verlengen, zodat er in augustus (en januari) nog solden in de winkel staan zonder een boete te riskeren?"

Wetgeving verstrengen

“De wet moet strenger gemaakt worden, met andere woorden, de sperperiode uitbreiden tot de ganse periode tussen de soldenmaanden, zonder kortingen."

Internet is de boosdoener

“Dat is de grote boosdoener: onze wetgever heeft geen enkele controlemogelijkheid op prijsbepalingen van in het buitenland gevestigde (internet)bedrijven. Die kunnen probleemloos de Belgische wetgeving omzeilen."

Type winkel

“Er is een groot verschil tussen mode-, comfort- en medisch/orthopedisch schoeisel. Voor de tweede en derde categorie is het soldenprobleem te verwaarlozen."

Veranderende bestedingspatroon

“De dalende omzet in de stenen winkels is niet alleen toe te schrijven aan de kortingen tijdens het seizoen of foute sper- en soldenperiodes. Schoenbudgetten moeten plaats maken voor iPhones, citytrips en restaurants."

NATIONALE FEDERATIE VAN HET SCHOENBEDRIJF: STREVEN NAAR EUROPESE REGELGEVING

De Nationale Federatie heeft een verzoekschrift gericht naar minister van Middenstand Borsus en staatssecretaris Hoogmartens waarin als doel wordt gesteld: het woord 'solden' in zijn rechten herstellen. Het voorstel komt erop neer dat elk land in Europa één enkele benaming kiest voor het aanprijzen van artikelen die ten hoogste aan de inkoopprijs + btw verkocht worden (inkoopprijs = verkoopprijs) of eventueel met verlies.

Samengevat:

• Geen vast bepaalde soldenperiodes meer;

• Eén enkele beschermde benaming per taal die de solden aangeeft;

• De artikelen onder de benaming 'solden' zullen ten hoogste aan de inkoopprijs (+btw) verkocht worden;

• De onlineverkoop dient dezelfde reglementering te volgen.

• Het betreft alle sectoren van de detailhandel.

De discussie hierover met de minister heeft niet geleid tot een wijziging van de huidige wetgeving. Europa heeft beslist dat de zogenaamde 'koppelverkoop' het hele jaar door toegepast mag worden, en België wil op dat akkoord niet terugkomen. Belangrijkste probleem blijft de controle van de (vooral buitenlandse) internetsites.

NEUTRAAL SYNDICAAT VAN ZELFSTANDIGEN: SOLDEN ÉÉN MAAND LATER - SPERPERIODE BEHOUDEN

Maar liefst 93% van de modedetailhandelaars wil niet langer dat de solden in de maanden januari en juli plaatsvinden, zoals dat in ons land al van oudsher het geval is. Dat heeft bij de meeste winkels te maken met het weer dat de solden de afgelopen jaren sterk parten speelde: te zacht tijdens de wintersolden en te regenachtig tijdens de zomerkoopjes. 62% van de handelaars ziet de solden dan ook graag met één maand verschoven worden, zo blijkt uit een onderzoek van NSZ bij 562 modedetailhandelaars. Dan zouden consumenten op koopjesjacht kunnen gaan in februari en in augustus. Een standpunt dat NSZ bijtreedt.

Bescherming oneerlijke handel

NSZ is ook voor het behoud van de sperperiode. Het blijft erbij dat de sperperiode dient om oneerlijke concurrentie tussen de marktspelers te vermijden, niet om de consument te beschermen. Dan is er zelfs volgens het Europees Hof van Justitie geen probleem en kan de sperperiode blijven bestaan. De sperperiode moet de kleinhandel wapenen tegen de commerciële praktijken van grote ketens, die de hele tijd met promoties en lokartikelen kunnen uitpakken. Bovendien is de sperperiode ook in het belang van de consument, want zonder eerlijke concurrentie is enkel een verschraald aanbod van kleding, schoenen en lederwaren mogelijk. Ook de kleinhandel zelf schaart zich haast unaniem achter de sperperiode.

Onderzoek

Uit onderzoek van NSZ, in september afgenomen bij 562 modedetailhandelaars, blijkt immers dat 77% vindt dat de sperperiode moet blijven bestaan. Tot slot: zonder sperperiode hebben ook solden, die nog steeds in trek zijn bij de Belg, geen zin meer omdat er dan het hele jaar door kortingen gegeven kunnen worden.

UNION DES CLASSES MOYENNES: SPERPERIODE AFSCHAFFEN, MAAR ANDERE MAATREGELEN

De UCM deed ook een enquête over dit onderwerp. “Op dit ogenblik kunnen wij nog geen officieel standpunt innemen met betrekking tot de data van de solden. Alle denkpistes over eventueel vervroegen, verlaten of andere regelingen worden momenteel onderzocht. Wat de sperperiode betreft, stellen we duidelijk dat we dit systeem niet meer steunen, aangezien in de praktijk het beoogde doel niet bereikt wordt. De sperperiode mag dus worden afgeschaft op voorwaarde dat de regering maatregelen treft om paal en perk te stellen aan de talloze prijsverminderingen die nu gebeuren en die schadelijk zijn voor de zelfstandige detailhandel."

MODE UNIE: SOLDEN ONGEWIJZIGD LATEN
VRAAGTEKENS BIJ SPERPERIODE

Als de soldenperiode verschuift, zullen noch de grote spelers, noch veel zelfstandige ondernemers zich aan de 'soldenperiode' houden en zullen ze voorafgaand ook al solden geven. De huidige data zijn bekend bij de consument, bij een verschuiving van de soldenperiode en het wegvallen van de sperperiode weet de consument niet meer wanneer de 'echte solden' nu starten. De huidige data zijn goed om commerciële redenen: de kerstvakantie en het begin van de zomervakantie.

Buurlanden

De omliggende landen waar er nog een soldenwetgeving is, hebben ongeveer dezelfde data. Bij een wijziging van onze data zullen modezaken, gelegen in de grensgebieden, nog meer klappen vangen. Bij een verschuiving van de soldenperiode zullen de onlinemarktspelers zich ook niet aan de data houden. Vraag is of de consument meer zal besteden als de soldenperiode een maand later valt. De consument koopt immers wanneer hij iets nodig heeft, niet per se wanneer het solden zijn.

Ander bestedingspatroon

Er wordt niet enkel minder gekocht omdat de weersomstandigheden veranderen, maar ook omdat de consument anders koopt, een ander bestedingspatroon heeft als het om kleding gaat, en prijsgevoeliger is dan ooit. De sperperiode staat ter discussie en wordt waarschijnlijk afgeschaft, wat ook tot nog meer kortingen zal leiden voor de effectieve soldenperiode. Of die nu een maand eerder of later valt, zal niet veel uitmaken. Vanwege het bovenstaande wil Mode Unie dus blijven houden aan de huidige soldenperiodes.

FOD ECONOMIE

Chantal De Pauw, woordvoerster van FOD Economie, Kmo, Middenstand en Energie, zei telefonisch “dat de twee bevoegde ministers, Kris Peeters en Willy Borsus, op dit ogenblik een rondvraag doen bij alle betrokken instanties en organisaties, en dat in functie van de resultaten de soldenwetgeving indien nodig herbekeken zal worden. In principe zou die rondvraag beëindigd moeten zijn in de loop van het voorjaar van 2017 om op die manier tegen de soldenperiode van de zomer van 2017 tot een definitieve beslissing te kunnen komen."

BESLUIT

Blijkbaar zijn de standpunten over deze materie bijzonder uiteenlopend en bijgevolg quasi onverzoenbaar. Het ziet er dan ook naar uit dat er in de nabije toekomst niet veel zal veranderen. Men kan zich wel de vraag stellen in hoeverre de FOD Economie en de Economische Inspectie de bestaande wetgeving nog zullen controleren, laat staan eventuele overtreders beboeten. Het gebrek aan (of een andere) wetgeving in de ons omringende landen, de logheid van een eventuele Europese Regelgeving en de onmogelijkheid om in het buitenland gevestigde webshops te controleren of te sanctioneren, zullen er waarschijnlijk toe leiden dat dit gedeelte van de Wet op de Marktpraktijken in haar huidige vorm een stille dood zal sterven.

DE WETGEVING VANDAAG

De Wet op de Handelspraktijken van 14 juli 1991 met bepalingen over de sperperiode en de solden of opruimingen is in de loop der jaren diverse malen gewijzigd. De laatste aanpassing gebeurde via de wet van 6 april 2010 betreffende de Marktpraktijken en Consumentenbescherming.

Wat de sper- en opruimingsperiode betreft, bepaalt deze wet onder meer:

Soldenperiode

De twee soldenperiodes liggen vast:

van 3 januari tot 31 januari en van 1 juli tot 31 juli. De aankondiging van een prijsvermindering moet toegepast worden op een prijs die voorheen gedurende een maand werd toegepast. De onderneming mag ook met verlies verkopen.

Sperperiode

De sperperiode is de periode van één maand die voorafgaat aan het begin van de soldenperiode.

Deze sperperiodes zijn:

van 3 december tot en met 2 januari en van 1 juni tot en met 30 juni. Voor de sectoren kleding, lederwaren en schoenen verbiedt de wet prijsverminderingen aan te kondigen die hun uitwerking hebben tijdens de sperperiode. Tijdens de sperperiode mogen er prijsverminderingen worden toegepast op braderijen die hoogstens vier dagen duren.